Uroczystość rozpoczęcia roku szkolnego 2024/2025
650 rocznica urodzin Świętej Jadwigi Królowej – wykład inauguracyjny w Zespole Szkół im. Św. Jadwigi Królowej w Żegocinie - wykład inauguracyjny P. Dr Agaty Flagi.
W tym roku obchodzimy jubileusz 650-lecia urodzin św. Jadwigi Królowej (1374–2024), 625-lecia jej śmierci oraz 640-lecia jej przybycia do Krakowa i koronacji na króla Polski.
Kraków świętował bardzo uroczyście ten jubileusz. Z inicjatywy Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II i UJ odbyła się w dniach 30 maja – 8 czerwca 2024 r. Międzynarodowa Konferencję Naukowa „Królowa Jadwiga. 650-lecie urodzin”, gra miejska, zjazd Rodziny Szkół św. Jadwigi Królowej – w którym nasza szkoła wzięła udział, nabożeństwa w katedrze wawelskiej oraz piknik rodzinny „Urodziny Jadwigi”.
- Jadwiga Andegaweńska urodziła się 650 lat temu nad Dunajem w zamku królewskim w Budzie na Węgrzech, jako córka Ludwika Wielkiego i Elżbiety Bośniaczki. Nie znamy dokładnej daty urodzin królowej, ale na podstawie zachowanych dokumentów i Zasad Kodeksu Prawa Kanonicznego można przypuszczać, że urodziła się nie wcześniej niż 3 października 1373 roku, ponieważ tego dnia mieszczanie poznańscy uznali prawa do tronu polskiego jednej z córek Ludwika Węgierskiego, wymieniając tylko Katarzynę i Marię – czyli Jadwiga jeszcze wtedy się nie urodziła, i nie później niż 18 lutego 1374, skoro później, właśnie 18 lutego 1386 roku zawarła małżeństwo z królem Władysławem Jagiełłą, a to oznaczało, że z punktu widzenia prawa kanonicznego była już zdolna do zawarcia małżeństwa.
-Ślub z Jagiełłą poprzedziło podpisanie unii w Krewie 14 sierpnia 1385 roku. Akt krewski znajduje się w Archiwum kapitulnym na Wawelu. Czytamy w nim, że Jagiełło prosi o królową Elżbietę – już wtedy wdowę po Ludwiku Wielkim o rękę Jadwigi i zobowiązuje się: do chrztu Litwy, do spłacenia „vadium” za zerwanie zaręczyn z Wilhelmem, także do do zjednoczenia tych ziem polskich, które zostały utracone oraz do przyłączenia Litwy i Rusi do Korony Polskiej. Rękę.
- Niedługo po ślubie udała się z Jagiełłą do Wielkopolski, podzielonej wojną domową i szybko zażegnała ten konflikt.
-Pewne sprawy król rozwiązywał samodzielnie, inne rozwiązywali razem, były jednak takie, które Jadwiga przeprowadziła sama z powodzeniem jak ta, gdy stanęła na czele wyprawy, która zajęła Ruś Czerwoną, miała prawa do tej ziemi jako córka króla Ludwika.
- Godziła zwaśnionych braci Jagiełły i sama spotykała się z Krzyżakami, umiejętnie pertraktując z nimi na rzecz pokoju. Dała tym czas Jagielle do budowy silnego dobrze uzbrojonego wojska i czas na odbudowanie relacji z Witoldem. Król wtedy nie był gotowy na wojnę ale kilkanaście lat później 15 lipca 1410 roku już tak. To było zwycięstwo Jagiełły, Witolda, wojska polskiego i litewskiego nad potęgą krzyżacką . Było to także pogrobowe zwycięstwo nieżyjącej już od 11 lat Jadwigi.
- Najboleśniejszym doświadczeniem dla patronki naszej szkoły było to, że przez 12 lat małżeństwa nie znalazła się w stanie błogosławionym. Krzyżacy i Habsburgowie głosili po całej Europie, że to kara boska za zerwanie zaręczyn z Wilhelmem. Jadwiga modliła się o dziecko i w tym celu ufundowała kościół karmelitów na Piasku. Pod koniec 1398 roku wreszcie poczęła. Szczęśliwy Jagiełło polecił ozdobić Jadwidze komnatę, zaprosił królów i papieża na chrzciny. Książę Witold ofiarował srebrną kołyskę. Elżbieta Bonifacja urodziła się 22 czerwca 1399 roku, tego samego dnia bp krakowski Piotr Wysz ją ochrzcił. Okazało się, że dziecko może nie przeżyć i pomimo starań córka zmarła 13 lipca licząc 3 tygodnie. W tym roku przypada 624 rocznica jej śmierci.
Została pochowana razem z matką 19 lipca 1399 we wspólnym grobie za pomnikiem grobowym Łokietka. Tam spoczęły matka i córka.
- 17 lipca 1399 notariusz kapitulny zapisał w Kalendarzu katedry krakowskiej: „Zmarła dziś w południe Najjaśniejsza Pani Jadwiga, królowa Polski i dziedziczka Węgier, niestrudzona szerzycielka kultu Bożego, obrończyni Kościoła, sługa sprawiedliwości, wzór i uosobienie wszystkich cnót, pokorna i łaskawa matka sierot, której podobnego człowieka z królewskiego rodu według powszechnej opinii nie znano wówczas na całym obszarze świata”.
Beatyfikacja odbyła się w 1987 roku w katedrze na Wawelu i dokonał jej Jan Paweł II, podniósł on relikwie św. Jadwigi z grobowca naprzeciw kaplicy Zygmuntowskiej do antepedium ołtarza Pana Jezusa Ukrzyżowanego.
Co zawdzięczamy świętej Jadwidze: Mimo, że urodziła się w średniowieczu, nie przestaje być nowoczesna.
1. Królowej Jadwidze udało się dzieło, któremu nie podołał nawet sam Kazimierz Wielki, fundator Akademii Krakowskiej. Przekonała ona papieża Bonifacego IX, aby ustanowił w nim wydział teologiczny. Zwierzchnik kościoła nie tylko takiej zgody w swojej bulli z 11 stycznia 1397 udzielił, ale postanowił też, że wszyscy uzyskujący w krakowskim Studium Generale stopień bakałarza, licencjata lub doktora teologii będą otrzymywać przywileje, wolności i uprawnienia zarezerwowane dotąd wyłącznie dla studentów teologii Uniwersytetu Paryskiego.
2. Królowa zapisała w testamencie na rzecz uniwersytetu swoje kosztowności i klejnoty.
3. Już za życia otaczał ją nimb świętości. Podsycał go kaznodzieja, spowiednik królowej, prawnik i pierwszy rektor odnowionego Uniwersytetu Krakowskiego – Stanisław ze Skalbmierza. W wygłoszonej mowie pogrzebowej uznał królową za świętą. Na ołtarze wyniesiona została jednak dopiero w 1997 roku przez papieża Jana Pawła II, w trakcie mszy św. odprawionej na krakowskich Błoniach.
4. Święta Jadwiga Królowa to postać, która zasłynęła nie tylko jako władczyni, ale również jako osoba głęboko religijna i zaangażowana w sprawy społeczne. Jej działalność charytatywna i troska o edukację były fundamentem, na którym opierały się jej rządy.
Podsumowując:
Gdy miała 8 lat zmarł jej tato- Ludwik Węgierski, gdy miała 10 lat została ukoronowana na króla Polski – było to miejsce dla niej nowe, nieznane, obce. Gdy ma 12 lat oddaje rękę wielkiemu księciu litewskiemu Jagielle , który ochrzcił się 3 dni przed ślubem. Gdy miała 13 lat zamordowano jej matkę. Oskarżana przez Krzyżaków, Habsburgów i Gniewosza z Dalewic. Oczekiwano od niej następcy tronu – rodzi dziecko, które przeżyło tylko 3 tygodnie. Umiera mając niespełna 26 lat. Ale jej zasługi dla powiększenia granic Polski, dla polityki bezpieczeństwa, dla chrystianizacji Litwy, dla rozwoju polskiego języka, polskiej kultury są niezaprzeczalne i umieszczają ją w elitarnym gronie największych postaci w naszej historii.
Wiele szkół i instytucji obiera Ją za patronkę. Nasza szkoła uczyniła to 22 listopada 2003 roku i od tej pory ta wielka osobowość łączy społeczność naszej szkoły w Żegocinie, wskazując wartości, które pozwalają budować silne społeczności, a są nimi : Bóg, wiara katolicka, nauka.
Agata Flaga
Wykład oparłam na publikacji „Powroty z Królową Jadwigą” ks. prof. dr. hab. Jacka Urbana, którajest jedną z form uczczenia tego jubileuszu.
